Giới thiệu chung về Cộng đồng kinh tế ASEAN (AEC)

08/09/2022

Lịch sử hình thành AEC:

Năm 1992: Khái niệm hội nhập kinh tế ASEAN lần đầu tiên được đưa ra trong Hiệp định khung về Thúc đẩy Hợp tác Kinh tế ASEAN ký tại Singapore. Hiệp định này nhấn mạnh tầm quan trọng trong hợp tác trong các lĩnh vực thương mại, công nghiệp, năng lượng và khoáng sản, tài chính và ngân hàng, thực phẩm, nông nghiệp và lâm nghiệp, giao thông và truyền thông.

Năm 1992: Hiệp định về Chương trình Ưu đãi Thuế quan có hiệu lực chung (CEPT) được ký kết, sau đó được thay thế bởi Hiệp định về Thương mại Hàng hoá ASEAN 2010.

Năm 1995: Hiệp định khung về Dịch vụ ASEAN được ký kết.

Năm 1998: Hiệp định khung về Đầu tư ASEAN được ký kết, sau đó được thay thế bời Hiệp định Đầu tư toàn diện ASEAN 2012.

Năm 2003: Tại Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN 9, các nhà lãnh đạo ASEAN lần đầu tiên tuyên bố mục tiêu hình thành một Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC). Mục tiêu này cũng phù hợp với Tầm nhìn ASEAN 2020 thông qua vào năm 1997 với mục tiêu phát triển ASEAN thành một Cộng đồng ASEAN.

Năm 2006: Tại cuộc họp các Bộ trưởng Kinh tế ASEAN lần thứ 38, Kế hoạch tống thế xây dựng AEC (AEC Blueprint) đã được đưa ra với các mục tiêu và lộ trình cụ thế cho việc thực hiện AEC.

Năm 2007: Tại Hội nghị thượng đỉnh ASEAN lần thứ 12, các nhà lãnh đạo ASEAN đã đồng ý đầy nhanh việc hình thành AEC vào năm 2015 thay vì 2020 như kế hoạch ban đầu.

Ngày 22/11/2015: Tại Hội nghị thượng đìnhASEAN lẩn thứ 27, các nhà lãnh đạo ASEAN đã ký kết Tuyên bố Kuala Lumpur về việc thành lập AEC.

Mục tiêu:

- Một thị trường đơn nhất và cơ sở sản xuất chung, thông qua:

          Tự do lưu chuyển hàng hoá

          Tự do lưu chuyển dịch vụ

          Tự do lưu chuyển đẩu tư

          Tự do lưu chuyển vốn

          Tự do lưu chuyển lao động có tay nghề

          Lĩnh vực hội nhập ưu tiên

          Thực phẩm, nông nghiệp và lâm nghiệp

- Một khu vực kinh tế cạnh tranh, thông qua:

          Các khuôn khổ chính sách về cạnh tranh

          Bảo hộ người tiêu dùng

          Quyền sở hữu trí tuệ

          Phát triển cơ sở hạn tầng

          Thuế quan

          Thương mại điện tử

- Phát triển kinh tế cân bằng, thông qua:

          Các kế hoạch phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME)

          Sáng kiến hội nhập nhằm thu hẹp khoảng cách phát triển trong ASEAN

- Hội nhập vào nền kinh tế toàn cầu, thông qua:

          Tham vấn chặt chẽ trong đàm phán đối tác kinh tế

          Nâng cao năng lực tham gia vào mạng lưới cung cấp toàn cầu

Bản chất AEC

Mặc dù được gọi với cái tên “Cộng đồng kinh tế”, AEC thực chất chưa thể được coi là một cộng đồng kinh tế gắn kết như Cộng đồng Châu Âu (EC) bởi AEC không có cơ cấu tổ chức chặt chẽ và những điều lệ, quy định có tính chất ràng buộc cao và rõ ràng như EC.

AEC thực chất là đích hướng tới của các nước ASEAN thông qua việc hiện thực hóa dần dần 04 mục tiêu kể trên (trong đó chỉ mục tiêu 01 là được thực hiện tương đối toàn diện và đầy đủ thông qua các Hiệp định và thỏa thuận ràng buộc đã ký kết, các mục tiêu còn lại mới chỉ dừng lại ở việc xây dựng lộ trình, khuôn khổ: thực hiện một số chương trình và sáng kiến khu vực).

AEC là một tiến trình hội nhập kinh tế khu vực chứ không phải là một Thỏa thuận hay một Hiệp định với các cam kết ràng buộc thực chất. Tham gia vào các mục tiêu của AEC là hàng loạt các Hiệp định, Thỏa thuận, Chương trình, Sáng kiến, Tuyên bố... giữa các nước ASEAN có liên quan tới các mục tiêu này. Những văn bản này có thể bao gồm những cam kết có tính ràng buộc thực thi, cũng có những văn bản mang tính tuyên bố: mục tiêu hướng tới (không bắt buộc) của các nước ASEAN.

Việc hiện thực hóa AEC đã được triển khai trong cả quá trình dài trước đây (thông qua việc thực hiện các cam kết tại các Hiệp định cụ thể về thương mại đã ký kết giữa các nước ASEAN) và sẽ được tiếp tục thực hiện trong thời gian tới (tiếp tục thực hiện theo lộ trình các Hiệp định, Thỏa thuận đã có và các vấn đề mới, nếu có).
 

Tin khác

Nội dung đang được cập nhật